Tag Archives: power of moments

Memorabele momenten. 19/500

28 aug

Dit verhaal is het vervolg op het verhaal van gisteren.

1808

De ochtend begint zoals ie nog niet eerder is begonnen. Om 6.22 werpen de zonnestralen een wapperende bladerschaduw op de tent. Als een blok geslapen. Ik ga goed op Ibuprofen 600 mg bruistablet. Maarten staat naast een eenpersoonstent waar langzaam een kerel uit blijft komen. De Noor trekt zijn broek omhoog zodat zijn bilspleet niet langer een schaduw op het meer werpt. Ik bedank de grond waarvan een deel niet wil dat ik wegga en zich aan mijn hand vastklampt. Om 8.00 hebben we de boot naar de overkant. € 35 per persoon. In twee maanden verdienen ze zo’n € 120.000. De lucht is strakblauw, de zon schijnt en het water glijdt voorbij. Aan de overkant ontbijten we tortilla met rendierensmeerkaas uit knijptube. Inmiddels een klassieker. En een tortilla met gerookte bruine forel uit het meer waaraan we zitten. Geen vis dat aan de andere kant van de wereld is gevangen en duizenden kilometers heeft afgelegd om door een fabrikant te worden verpakt en in het vriesschap is gelegd door een schappenvullende scholier. Gevangen en gerookt door de schipper die ons net overbracht. De tweede overtocht brengt ook Ferry aan de overkant. Een landschapsarchitect die zittend op de steiger zijn brood snijdt en de dikke plak besmeert met pindakaas. Die moeten we te vriend houden. Als we het bos uitlopen belanden we in de open heuvels waar de rendieren ons op zo’n 100 meter kruisen. Als ik met mijn stokken toch eens zo soepel en snel de heuvel op kon lopen. Maarten heeft een short cut gekregen van de kaptein en met zijn recent verworven TOPO GPS kennis zijn we verzekerd van een echte short cut. De rendieren komen soms nieuwsgierig dichtbij. Bij een grote steen pakken laten we onze rugzakken achter om met onze kleine zugzakjes naar het uitzichtpunt te lopen. Een must see volgens meer dan een die we tegenkwamen. Het schijnt een geweldig uitzicht te bieden op de delta. We markeren allebei voor de zekerheid de plek waar de rugzakken staan in onze telefoons. Het grijs van onze Gossamer Gear Mariposa 60 M blenden mooi met de rots. 14 kilo lichter loop ik met mijn beste aankoop van deze trail achter Maarten aan; mijn Osprey superlichte rugzakje die ik in een buitensport winkel in Stockholm kocht. Het is elke keer weer een vreemde fysieke ervaring om zonder rugzak te lopen. Mijn benen voelen een halve meter langer en er zitten veren onder mijn schoenen die me na elke neergaande beweging een duwtje omhoog geven. Helaas zijn de veren snel uitgewerkt en na de eerste beklimming hoop ik dat dat fenomenale uitzicht gauw komt. Ik kijk regelmatig om en maak foto’s van de plek waar onze rugzakken staan zodat we in combinatie met de in Google Maps geplaatste speld onze ‘huizen’ terug kunnen vinden. Na een uur klimmen en dalen verschijnt links de Delta. Prachtig en mooi dat we er zijn. TOPO GPS expert Maarten laat op zijn scherm zien dat we er nog lang niet zijn. “Zie je die gasten daar?” Ik tuur de horizon nauwkeurig af en zie niks bewegen. “Daar op die bergkam.” Ik scan de bergkam twee keer af en zie niks. En dan zie ik twee rechtoplopende mieren de berg oplopen. Onbewust doe ik een rekensom waarvan ik de uitkomst eigenlijk al weet. De schoonheid van het huidige uitzicht gedeeld door de nog te verrichten inspanning van het echte uitzicht maal de procentuele verhoging van de esthetische waarde. Ik vind dit uitzicht mooi genoeg. Maarten’s uitkomst is positiever en ik sjok achter hem aan. Zou de uitdrukking  ‘torenhoge verwachtingen’ daar vandaan komen? Een zwaar tegenvallend uitzicht na een stevige beklimming? Veel langer dan een paar stappen blijf je nooit hangen in dit soort gedachten. De ondergrond vereist je volledige aandacht. Als een net geboren steenbok (mijn sterrenbeeld) plaats ik mijn vier ledematen op de grote stenen brokstukken. Het uitzicht is inderdaad geweldig maar lang niet zo geweldig als het gevoel dat ik er ben. De 1000 meter loodrechte afgrond is letterlijk adembenemend. Ik heb geen hoogtevrees maar 2 meter naast de dood staan doet me toch nog een stap naar achteren zetten. Het op deze hoogte kilometers ver kunnen kijken met alleen de wind als soundtrack maken nederig en klein. Wiskunde is nooit mijn sterkste kant geweest en ook hier was de uitkomst van mijn rekensom fout. Ik moet denken aan het boek The Power of Moments waarin de broers Heath uitleggen welke 4 kenmerken een moment memorabel maken.

EPIC staat voor ELEVATED. Het lijkt alsof je een beetje opgelicht wordt. Check. De inspanning en het uitzicht tillen me een paar centimeter boven de grond. PRIDE. Trots is een gevoel dat deze hele trip al standaard in mijn rugzak zit. Met name aan het eind van de dag als ik de rugzak af doe. Of zoals nu boven op de berg. Check. INSIGHT. Ook nu weer heb ik ervaren dat als mijn hoofd denkt “nee dat kan mijn lijf niet” je veel meer reserves hebt dan je denkt. En dat je met zijn tweeën verder komt dan alleen. Misschien moet ik specifieker zijn. Met Maarten kom ik verder dan alleen. Check. CONNECTED. Daar bovenop aan het eind van een inspanning waar je nergens meer heen hoeft, voelt je hele lijf anders. Langzaam land je met al je zintuigen op de plek. Je moet niks, alleen maar voelen, kijken, ruiken en luisteren. Een soort control alt delete van al je zintuigen. Een diepere en sterkere verbinding met het hier en nu. 

Als ik een mier was geweest en jij ook hadden we contact kunnen maken met onze antennes en had jij kunnen ervaren wat ik had ervaren. Nu moet je het doen met deze woorden. 

Wordt vervolgd.

Shit Story

14 nov

shitstory.001

In mijn poging een overzicht te maken van mijn favoriete Design Academy eindexamen projecten van dit jaar probeer ik eerst antwoord te krijgen op de vraag waarom ik in mijn voorbereiding voor Social Design kies als eerste categorie in het 500 pagina tellende jaarboek van de Design Academy. Social Design definieer ik als het gezamenlijk transformeren van een huidige situatie in een gewenste situatie. De afgelopen dagen gaf ik voorbeelden van Fran Edgerley (ASSEMBLE),  Jeroen Everaert (MOTHERSHIP), Theaster Gates  en Gap Fillers. Vandaag wil ik het hebben over een voorbeeld dat ik las in het nieuwe boek van Dan en Chip Heath; The Power of Moments.

Ongelooflijk maar waar maar er zijn nog steeds zo’n miljard mensen die geen toegang hebben tot schoon stromend water. Niet uit een kraan om te drinken en niet in een toilet om te door te spoelen. Wat voor ons heel normaal is is voor velen een bron  van ziekten en, zacht uitgedrukt (leuke woordspeling), heel vervelend. Ik ben me de laatste tijd weer meer bewust van het feit hoe luxe het is dat er vers, schoon water uit de kraan komt. De gootsteen in de badkamer was namelijk verstopt. Meerdere ontstoppings pogingen in de vorm van toegediende agressieve vloeistoffen hadden niet het gewenste resultaat. Het water liep niet door. Nou heeeeeeeel langzaam. En dan duurt het heel lang voor je uitgespuwde tandenpastaspeeksel die ronddrijft in een centimeter diepe waterlaag weg gespoeld is. Want ik laat het niet zo achter voor de tandenpoetsers na mij. Toen ik vrijdagavond zonder mijn tanden te poetsen naar bed ging was de maat vol. Bij de Gamma kocht ik een drie meter lange flexibele metalen slang, verwijderde de siffon en penetreerde de afvoer. Op zo’n 50 centimeter was er geen beweging meer in de slang te krijgen. Het leek alsof ik in een niet te nemen chicane was beland. Meerdere pogingen strandden in een bocht op 50 centimeter van de start/finish. Draaien en gas geven hadden geen enkele zin. Zo moet Jos Verstappen zich gevoeld hebben in de races waarin zijn bolide hem in de steek liet. Mijn verhaal deelde ik afgelopen zaterdag met een vriendin en zij stelde de ouderwetse gootsteenontstopper voor. Met deze geleende gootsteenontstopper en de tip om het terugloop afvoer gat af te plakken, liet ik gisteren een beetje water in de afvoer lopen en zette de rubber mond op de afvoer.  Het resultaat van wat er toen gebeurde wordt geen cliffhanger maar iets wat wij als normaal zien; schoon doorstromend water. Ik ben weer extra blij met vers stromend water.

Maar wat te doen als dat er niet is. Geen stromend water om te drinken en geen stromend water om je poep en plas weg te spoelen? Dan poep en plas je buiten. Wat in grote delen van de wereld de gewoonste zaak van de wereld is. En dan zijn er natuurlijk hulporganisaties die denken dat het het plaatsen van Dixi’s het probleem oplossen. Die denken van de huidige situatie; iedereen poept en plast buiten naar de gewenste situatie: iedereen poept en plast in een Dixi te gaan……door Dixi’s te plaatsen. Dus wordt er geld ingezameld, sponsors geregeld, hard gelopen op lagere scholen en noem maar op. Resultaat. Niemand poept en plast in zo’n Dixi. Een van de redenen werd mooi verwoord door een bewoner van het dorpje in Azië waar de Dixi stond; ik ga toch niet mijn behoefte doen in een huisje dat duurder is dan mijn eigen huis. En zo waren er meerdere redenen dat niemand gebruikt maakte van de geplaatste toiletten. Nobody likes change, except a wet baby…..en die kunnen nog niet lopen.

Als je gaat ontwerpen, een huidige situatie wilt veranderen in een gewenste situatie, moeten de stakeholders, in dit geval de bewoners, wel de noodzaak voelen om te veranderen. En daar ontbrak het aan. Maar hoe veroorzaak je die klik bij de bewoners. Hoe zet je hun mentale switch van OFF naar ON.

Ik schaar het volgende voorbeeld onder social design omdat het prachtig laat zien dat zelfs als je als ontwerper weet wat de huidige en gewenste situatie is, je transformatie gedoemd is te mislukken als je de gebruikers niet mentaal meekrijgt in die verandering. Omdat ze niet weten, niet willen dus niet kunnen veranderen. Waarom zouden ze?

Eerst moest ze de huidige situatie uitgelegd worden. En niet met een Powerpoint in een klaslokaaltje. Nee ze moesten de ernst van de huidige situatie voelen, ruiken, horen en proeven. Mensen met zwakke magen kunnen nu afhaken. Morgen kom ik met een frisser verhaal. Tot morgen. Daaaaaag.

 

 

Hallo Die Hard. Jij denkt dat je maag het aankan. Komt ie.

Om de huidige situatie te verkennen gingen de ontwerpers naar een dorp toe en vroegen een aantal inwoners of ze mee wilden doen aan een onderzoek over water. Ze gingen met hen in gesprek en vroegen ze ook of ze wilde aangeven waar ze poepten en plasten. Na een wat ongemakkelijke start, menig bewoner schaamde zich toch om over het onderwerp te praten, laat staan hun favoriete poepplek te delen, kwam de groep los en werden er volop plas en poepplekken gedeeld. Om de huidige situatie nog beter, visueel, in kaart te brengen werd de bewoners gevraagd gele kalk te strooien op de poep en plas plekken. Grote cirkels waar veel werd gepoept en geplast, kleine op de geheime, verder van het dorp gelegen plekken. Resultaat. Bijna het hele dorp was geel. De zwarte dikke poepvliegen staken mooi af tegen het geel en waren daardoor nog meer zichtbaar.

Staand in het gele slagveld en omringd door een druk zoemend leger van vliegende poepsoldaten vroeg een van de ontwerpers of hij een glaasje water kon krijgen. Even later vroeg hij een van de bewoners of hij dat glas water op zou drinken waarop deze het glas aannam, een paar slokken nam en het weer halfleeg teruggaf. Hierop trok de ontwerper een haar uit zijn hoofd, liet het aan de bewoners zien en liep vervolgens naar een grote gele cirkel en roerde zijn haar opzichtelijk in een hoop poep. Met omgekeerde hand liep hij met de poephaar omhoog gericht terug naar de groep die terugdeinsde alsof hij een dodelijk wapen droeg. Het aantal vieze gezichten trekkende bewoners en de  kokhals geluiden vermenigvuldigde zich in rap tempo toen de ontwerper de haar in het halfvolle glas water doopte en heen en weer roerde om het vervolgens weer aan de bewoner die net de helft had opgedronken aan te bieden. Deze had beide handen nodig om zijn kokhals te onderdrukken en deed een stap achteruit. De ontwerper vertelde vervolgens dat een vlieg zes poten heeft en de bewoners al jaren elkaars poep aten.

Als je een huidige situatie wilt veranderen in een gewenste situatie moet je gebruikers wel mentaal meekrijgen. Want ‘nobody likes change……except a wet baby’

%d