Tag Archives: space waste lab

Luchtvervuiling op de Dutch Design Week 2022

13 dec

Dit is post 9 over mijn 6-daagse bezoek aan de Dutch Design Week in Eindhoven.

Wij wonen nu een paar jaar in Rotterdam. In of moet ik zeggen ‘op’ Katendrecht. In een heel klein appartement met een groots uitzicht:

Foto: Cor Noltee

Ook dit jaar weer geen Kerstboom want het is elke dag Kerst:

Foto: Cor Noltee

De uitzichten zijn adembenemend:

Foto: Cor Noltee

Laatst zei iemand “Ja letterlijk adembenemend. De vervuiling in de lucht zorgt voor die mooie kleuren.” Ik moest er weer aan denken toen Rotterdam laatst werd verkozen tot meest ongezonde stad van Nederland en Groningen de meest gezonde. Op ad.nl lees ik dat dat blijkt uit een nieuwe inventarisatie en ranglijst van advies- en ingenieursorganisatie Arcadis. Dat bedrijf beoordeelde 25 Nederlandse steden op hun ‘gezondheid’, zoals groenvoorzieningen, fietsvriendelijkheid en het tegengaan van hittestress. Op die lijst staat Groningen, net zoals twee jaar geleden, bovenaan. Rotterdam sluit de rij.

De uitstoot van de cruiseschepen die hier om de paar dagen aanleggen en weer vertrekken dragen in ieder geval niet bij een een mogelijke stijging op de lijst.

Misschien moet ik CiucciaNebbia (fog-sucker) van Design Academy afgestudeerde GAIA D’ARRIGO uitnodigen. CiucciaNebbia is een mythisch wezen dat door de straten van Milaan loopt. Met een lijf gemaakt van giftige stoffen die zich vast hebben gezet op de façades van gebouwen. Een levend archief van Milaan’s industriële geschiedenis

THE MYTH OF THE CIUCCIANEBBIA, GAIA D’ARRIGO, darrigo.gaia@gmail.com

In maart geef ik weer les in Milaan. Ik hoop CiucciaNebbia dan tegen het vuile lijf te lopen om haar uit te nodigen voor een espresso uit een kopje gemaakt met het stof van de Viale Monte Ceneri, zou ze het drinken? Op ser-vies.nl lees ik:

Voor veel Milanezen is de Viale Monte Ceneri hét voorbeeld van de ongelukkige impact van het verkeer op het leven in een stad. Het is zo’n verkeersader uit de jaren ’50 en ’60 dwars door de stad, waarvan het nooit de bedoeling was dat het zou worden wat het nu is, maar waarvan iedere stad er wel én of meer heeft. Om de capaciteit van de ringweg om Milaan te verdubbelen werd in die tijd een weg bovenop de eerste gebouwd, en ontstond een viaduct met een lengte van meer dan 2 km. Zoals in veel steden kon men de toename van het verkeer toen niet bevroeden, zeker niet in combinatie met de verdichting van het gebied waarlangs de ringweg voerde. Vandaag de dag zien bewoners in de flatgebouwen pal naast het viaduct het verkeer onophoudelijk langs hun balkons voorbij razen, en houden zij angstvallig hun deuren en ramen gesloten voor het lawaai en smog.

Viale Monte Ceneri, Milaan

Ser-vies ontwerpers Iris de Kievith en Annemarie Piscaer vonden een manier om fijnstof te oogsten en te gebruiken als glazuur voor keramiek. Onderdeel van het project is het ‘participative urban mining’; je kan meedoen aan het oogsten van het stof. Dat kan zeker in steden waar de luchtkwaliteit onder de aandacht gebracht moet worden, in binnen- en buitenland. De wind waait het stof immers overal heen.

De initiatiefnemers van het project Ser-vies wonen en werken (en ademen) in Rotterdam en zijn aan de slag gegaan met het stof dat daar in de lucht hangt. Zo leggen zij de Rotterdamse luchtkwaliteit vast in een porseleinen servies dat om te beginnen uit 6 delen bestaat. Alle 6 delen maken zij in 5 kleuren, die bepaald worden door de hoeveelheid fijnstof die door een persoon gedurende een periode ingeademd wordt. Het resultaat is een servies als een merkwaardige matrix van data:

bron: https://www.ser-vies.nl/het-servies/

In tien jaar ademt een Rotterdammer ongeveer een hele gram in. Daar wordt één kopje of bord mee geglazuurd, net als met de hoeveelheden die je in 25, 45, 65 of 85 jaar binnenkrijgt. De kleurverschillen spreken voor zich! 

bron: https://www.ser-vies.nl/het-servies/

Mooi aan het project vind ik dat ze op een heel laagdrempelige manier herkenbare gebruiksvoorwerpen gebruiken om een onzichtbaar probleem zichtbaar te maken.

Nog een stap verder gaat Toxic Toby in Londen. Als de luchtvervuiling daar een, door de Engelse regering bepaalde grens bereikt, houdt Toxic Toby zijn poot voor zijn mond en begint ie te hoesten. Daarmee niet alleen bewustzijn creërend maar ook een twittertweet sturend naar de lokale politici om iets te doen aan de luchtvervuiling. Toxic Toby bevat namelijk een lucht kwaliteit meter van BreezoMeter, een bedrijf dat real time de locale luchtkwaliteit meet.

Toxic Toby

Via Rotterdam, Milaan en London passeren we dampkring in schone lucht. Not.

Via Studio Roosegaarden’s project Space Waste Lab leerde ik dat er meer dan 29.000 objecten groter dan 10 centimeter om onze aarde zweven. Space waste; stukken kapotte raket en satelliet. Miljoenen kilo’s. Dit afval kan de huidige satellieten beschadigen waardoor er nog meer space waste ontstaat en communicatie systemen verstoord kunnen raken. Hoe gaan we dat opruimen? Ik wist niet eens van het bestaan van space waste. Met SPACE WASTE LAB PERFORMANCE maken groene LED stralen de onzichtbare space waste 200 – 20.000 kilometer boven ons hoofd zichtbaar.

Premiere Space Waste Lab Roosegaarde_Foto Jacqueline Knudsen 

Weet jij een mooi project waar het onzichtbare zichtbaar wordt gemaakt? Ik hoor het graag. Mail of bel me: cornoltee@mac.com of 0624965000. Ik zit zo ruim drie uur in de auto op weg naar de gezondste stad van Nederland.

Een hoeveelheid luchtvervuiling producerend minstens zo groot als:

Campagne voor WWF door Ogilvy China, 2007