Tag Archives: ALAIN DE BOTTON

Lucifers en schorskevers op de Dutch Design Week 2022

20 nov

Dit is de zesde post over mijn 6 daagse bezoek aan de Dutch Design Week. 

Na een uitstapje naar sectie C op de vouwfiets en mijn ontmoeting met Job van den Berg, ben ik weer terug bij het eindexamenwerk van de Design Academy.

In mijn poging mijn zes dagen zo efficient mogelijk in te vullen stuit ik elk jaar op verrassingen die mijn hele schema in de war gooien. Zoals mijn ontmoeting met Job van den Berg die mijn bijna 50 jaar oude Batmobiel gaat laten crashen. De route in het gebouw waar de eindexamenwerken zijn opgesteld is ook een poging tot efficiëntie. Dat moet ook wel. De hoeveelheid bezoekers is de afgelopen jaren flink gestegen. Met enige weemoed denk ik terug aan de expo’s in de Witte Dame waar ik op zaterdag direct doorliep naar het eind van de expo, daar het jaarboek kocht en vervolgens heel de dag zittend in het restaurant het jaarboek las zodat ik de dagen erna de werken en ontwerpers die ik interessant vond, ‘live’ kon ontmoeten. Heel efficient.

Dat er waarde zit in inefficiëntie, laat Juno Brown zien in zijn volledig operationele mini lucifer fabriek van 1,5 x 3 meter waar hij de enige medewerker is. Hiermee brengt hij een bezoek aan de eens bloeiende/gloeiende lucifer industrie in Eindhoven. Ik heb altijd gedacht dat Eindhoven lichtstad was door de gloeilampen. Niet dus. Brown’s Factory of Inefficiency tart speels met de huidige focus op groei en efficiëntie, vragen oproepend omtrent werk en leven. Het beschouwt andere waarden zoals werkplezier, waardering van het imperfecte en de verrassing van het onverwachte. De verplaatsbare mini fabriek biedt een ander perpectief op evenementen als de Dutch Design Week waar technologie en innovatie op een voetstuk in de spotlights staan.

FACTORY OF INEFFICIENCY, Juno Brown, junobrown.net

Ik moet denken aan het verhaal dat Henry Ford een medewerker aan de lopende band had ontslagen omdat hij stond te glimlachen. Werk en plezier is een giftige combinatie volgens Ford en zouden de efficiëntie van de lopende band, waar de model T Ford vanaf rolde, ernstig in gevaar brengen. Tegenwoordig zijn veel mensen in autofabrieken vervangen door robots, en die lachen niet.

ABUNDANCE REJECTED, Raphael Breuskin, raphaelbreuskin.be

De vraag naar perfecte materialen is waar Raphael Breuskin nieuwsgierig naar is. Met zijn Abundance Rejected verkent hij de verschillende waarde perspectieven van de houtindustrie en de consument. De afgelopen paar jaar heeft, als gevolg van een warmer en droger klimaat, de schorskever flink huis gehouden in de Belgische sparren bossen waardoor miljoenen sparren zijn dood gegaan. De houtindustrie heeft de dode sparren gedegradeerd. Met name omdat een schimmel de dode spar blauw kleurt. En alhoewel het hout zwakker lijkt, zijn de fysieke eigenschappen nog precies hetzelfde. Ze passen echter niet in het perfecte plaatje van de houtindustrie. Maar wat vindt de consument van deze gedegradeerde spar? Om dat te onderzoeken ontwierp Breuskin een aantal meubels die de mensen uitnodigt om de meubels aan te raken, erop te zitten en te verkennen en zo de vraag naar perfectie te bevragen.

Morele boodschappen – boodschappen die je betere ik naar boven moeten halen -vinden we in voorwerpen die ons in eerste instantie schijnbaar weinig te ‘zeggen’ hebben. Zoals de meubels van Breuskin. Of dit koffiekopje:

Ik kocht het bij Wonki Ware in George, Zuid Afrika. Alain de Botton zegt hier over:

Het is niet alleen een koffiekopje, maar ook een prachtig eerbetoon aan bescheidenheid. Deze eigenschap wordt benadrukt door de kleine schoonheidsfoutjes die men bewust heeft laten zitten, de deukjes, de niet perfecte vorm en de zwarte stipjes als gevolg van vuiltjes die in de oven terecht zijn gekomen. Het koffiekopje is bescheiden omdat hij zich van al die onvolkomenheden niets lijkt aan te trekken. De foutjes laten alleen maar zien dat het kopje niets om status geeft. Hij is wijs genoeg om niet te vragen hem als een bijzonder object te beschouwen. Hij is niet nederig maar gewoon tevreden met wat hij is. Voor iemand die arrogant is of zich druk maakt over zijn status en er alles aan doet om bij sociale gelegenheden op te vallen, kan de aanblik van zo’n koffiekopje zeer ontroerend en bemoedigend zijn. Wie zo duidelijk geconfronteerd wordt met het ideaal van bescheidenheid, beseft waarschijnlijk dat hij die zelf ontbreekt. Toch ligt die voor het grijpen, in het kopje. Wanneer een in wezen goed persoon, wiens arrogantie slechts een pose is om een kwetsbaar deel van zichzelf te beschermen, bij het zien van het kopje  een verlangen zou voelen om zijn leven te veranderen onder bescherming van de waarden die versleuteld zijn in een stuk keramiek, zou dat begrijpelijk zijn.

Bovenstaande tekst komt uit Kunst als therapie van Alain de Botton en John Armstrong. Het boek leert me om het doel van kunst te ontdekken. Mezelf af te vragen welke dingen onze geest en emotie nodig hebben om beter te functioneren. Bij welke psychologische beperking kan kunst van pas komen. Kunst ter compensatie van datgene wat in je leven ontbreekt. En wat we mooi of lelijk vinden hangt af van welk deel van onze emotionele kant onderbelicht is en dus gestimuleerd of benadrukt moet worden.

Met behulp van kunst kun je je leven in balans brengen.

Mijn Wonki Ware kopje is mijn dagelijkse training bescheidenheid die ik heel graag zittend op een meubel van Breuskin zou willen nuttigen. In het flikkerende licht van een kaars die ik aangestoken heb met een handgemaakte lucifer van Juno Brown. Perfect.

Zaken die me raken.

13 aug

ZAKENRAKEN.001

Zo af en toe lees ik wat oude posts en verbaas me dan soms echt. In het eerste jaar dat ik met bloggen begon was ik heel streng; ik blog elke dag voor 7 uur in de ochtend, een jaar lang. En dat maakt het denk ik dat ik me zo weinig kan herinneren van de schrijfsels. Ik geloof dat als je schrijft in de vroege morgen, voordat je iets anders gaat doen, je voor een groot deel put uit je onbewuste, dat oneindig veel grotere deel van je hersenen dat ook nog eens 200.000 keer sneller is, volgens Ap Dijksterhuis. Dat wat betreft de herkenning van eigen werk. Alain de Botton zou mijn ochtendschrijfsel als kunst bestempelen. Niet vanwege de kwaliteit van de gekozen woorden en gesmede zinnen maar omdat het een manier is om gedachten vast te leggen voor later. Mijn bewuste harde schijf kan namelijke nooit al die gedachten en ideeën onthouden, dus schrijf ik ze op.  In hun boek ‘Kunst als therapie’ stellen Alain de Botton en John Armstrong kunst als gereedschap voor die onze vaardigheden en mogelijkheden kan vergroten;

‘…kunst (inclusief design, architectuur en ambachtskunst) is een therapeutisch medium dat ons kan begeleiden, vermanen en troosten waardoor we in staat zijn een betere versie van onszelf te worden.’

Een gereedschap is een verlengstuk van het lichaam. Een glas compenseert de fysieke beperking van het waterdicht zijn van een kommetje van twee handen. Zo zou kunst onze geestelijke en emotionele beperkingen compenseren. Ze benoemen er 7. De functies van kunst:

  1. Herinneren. Kunst kan geliefde dingen vasthouden als ze eenmaal zijn verdwenen.
  2. Hoop. Kunst kan ons hoop bieden die we nodig hebben om een pad door de moeilijkheden van het leven uit te zetten.
  3. Leed. Kunst kan ons leren hoe we met succes kunnen lijden.
  4. Weer in balans komen. Kunst kan ervoor zorgen dat we bepaalde ontbrekende emoties weer voelen, waardoor ons innerlijk weer enigszins in balans komt.
  5. Zelfinzicht. Kunst kan helpen inzicht in jezelf te krijgen en vervolgens aan anderen over te brengen wie je bent. Daarom vinden we het heel belangrijk met welk kunstwerken we ons omringen.
  6. Ontwikkeling. Met kunst kunnen we ons ontwikkelen wanneer we raakvlakken met het vreemde ontdekken.
  7. Waardering. Kunst kan ervoor zorgen dat we een zuiverdere beoordeling maken van wat waardevol is; kunst kan namelijk tegen onze gewoonten in gaan en ons uitnodigen opnieuw te bepalen wat we bewonderen of mooi vinden.

Mijn schrijfsels helpen mij dus de geliefde dingen vast te houden in de hoop dat ik daardoor juist verder kom in mijn zoektocht van het leven. Waarbij ik regelmatig leer dat het schrijven soms een beklimming met stukken van 20% procent is maar dat je weet dat je de top haalt omdat je ooit een keer de Mortirolo hebt gefietst. Het schrijven is als een emotionele weegschaal die doorslaat naar een kant en door te schrijven inzicht geeft waarom dat zo is. Dat ik met het schrijven mezelf beter leer kennen….en jullie ook en dat ik door te schrijven op plekken kom waar ik normaal nooit kom. En dat door het schrijven ik een beter waarde oordeel kan vellen over de zaken die me raken; de Huh? en Wow! momenten.

Wow wat leuk! Er gebeurt iets leuks en ik moet gewoon lachen.

Wow wat lief! Mijn hart wordt geroerd binnen de veilige context van een (intieme) relatie.

Wow wat wat inspirerend! Ik word geconfronteerd met echte menselijke/dierlijke/natuurlijke excellentie.

Wow ik hoop…. Ik vrees het ergste maar verlang intens naar beterschap.

Wow wat sereen! Ik leun achterover en zuig alles in me op.

Wow….trots! Ik investeerde tijd en kennis en ben geslaagd.

Wow fascinerend! Ik wil me verder onderdompelen met waar ik nu mee bezig ben.

Wow de dingen gaan naar mijn zin, zelfs beter dan verwacht!

Wow wat vet! Ik word geconfronteerd met iets verpletterend moois of goeds en voel me letterlijk overweldigd door de grootsheid ervan.

En die “huh?” dan?

Dat zijn de momenten dat ik in situaties beland waarin niet aan mijn verwachtingen wordt voldaan of de momenten dat ik ondanks mijn ochtendmediatie al een snoeihard oordeel heb.

Ik zou ze ook kunnen beschrijven als de momenten waarin ik als;

  • gast in een restaurant,
  • Volkswagen T2 rijder,
  • wielrenner die afdaalt,
  • parkeerplaats zoeker,
  • treinreiziger,
  • caravan trekker,

behoefte heb aan iets beters.

Die bewustwording. En dan alleen nog maar even opschrijven.

Schreef ik even?

 

 

 

%d