In het boek ‘DAGELIJKSE RITUELEN’ las ik het ritueel van Erik de Jong (1961) je misschien beter bekend als SPINVIS. Op het eind van het verhaaltje zegt hij:
‘Zodra je er aan begint, zie je de barsten, de scheuren, de foute beslissingen. Anderen zullen het het mooi vinden, of geslaagd, maar dat komt omdat die alleen zien wat het is geworden. Ik zie wat het had moeten zijn, en beschouw alles wat ik maak als mislukt. En dat elke dag weer. Maar goed, dan moet je er toch maar je schouders over ophalen en denken: volgende keer beter. Al was het maar omdat je het een jaar later, na de nodige afstand, soms alsnog goed vindt. Je onbewuste ik weet kennelijk wel wat het doet, daar mag je op vertrouwen.’
Het deed me denken aan de tip die ik kreeg van de producer van de Pecha Kucha avond over DE STIJL net voordat ik mijn 20 slides die precies 20 seconden in beeld blijven staan ging geven. Achter de coulissen had ik nog zenuwachtig staan te oefenen met klamme handjes en 20 kaartjes met precies die tekst die ik uit mijn hoofd geleerd had. Hij kwam naar me toe, legde zijn hand op mijn schouder en zei ‘Ze weten toch niet wat er op die kaartjes staat.’
Het publiek zag en hoorde wat het was geworden. Het imperfecte perfecte.