Ik probeer al dagen iets te delen met jullie maar elke keer als ik begin te schrijven dwaal ik zo ver af en duurt het zo lang voor ik ben waar ik mee wil beginnen dat ik er mee stop. Als het te lang duurt om er te komen, stop je voordat je er bent. Het zou zomaar weer een tegeltje kunnen zijn. Even kijken hoe die er uit ziet:
Maar hier ben ik weer en klaar om een belangrijk inzicht te delen. Jaren leer ik mijn studenten en deelnemers aan workshops en trainingen dat een manier om originele ideeën te bedenken is om de vraag vanuit een ander perspectief te bekijken en te beantwoorden. Dat perspectief kan een andere plek zijn: hoe zouden ze het in het voetbalstadion oplossen? Het kan een ander proces zijn; Hoe zou je het probleem oplossen als je nog maar 5 minuten de tijd had? En het kan een ander persoon zijn? Hoe zou je favoriete superheld de vraag beantwoorden? De deelnemers kan ik dan altijd verdelen in twee groepen. Bij de een werkt het geweldig en het andere deel zit me aan te kijken met glazige ogen of met een blik dat ze me elk moment kunnen aanvallen. Ik heb dan altijd een beetje medelijden met die tweede groep en denk dan “sjongejonge wat zitten die gasten vast.” Een andere perspectief wissel werkt dan vaak averechts wat ik dan ook terugzie in de evaluaties. Een echt goede oplossing heb ik niet echter ik begrijp nu wel beter hoe e.e.a. werkt, of moet ik zeggen niet werkt.
Met mijn techniek steekt ik in op de gedachte van UvA-hoogleraar Arbeids- en Organisatiepsychologie Carsten de Dreu. Hij denkt dat diversiteit positief effect kan hebben op ons creatief vermogen. ‘Juist door de confrontatie met mensen die anders zijn en met contra-stereotype voorbeelden, word je uit je comfort zone gehaald, zo blijkt ook uit de literatuur. Dat zou kunnen zorgen voor een meer open blik en meer creativiteit.’
Op de site van de UvA lees ik:
‘Onder contra-stereotype voorbeelden vat De Dreu bijvoorbeeld de extraverte Japanner, de manager met hoofddoek of het manusje-van-alles dat in zijn vrije tijd theaterproducties blijkt te regisseren. Ontmoetingen met deze mensen zijn tegenintuïtief, en leveren een onverwachte sociale interactie op. Dat kan leiden tot rigiditeit, maar ook tot creativiteit. De Dreu wil graag welke invloed “het onverwachte” heeft op de creativiteit van mensen, bij wie dat precies gebeurt en wanneer. ‘We veronderstellen dat mensen die van nature veel behoefte hebben aan structuur meer rigide en gespannen reageren op onverwachte sociale interactie, en dat mensen die minder behoefte hebben aan structuur juist creatiever worden.’
Om dit te onderzoeken, worden diverse experimenten uitgevoerd, waarbij proefpersonen bijvoorbeeld korte beschrijvingen te lezen krijgen waarin een onverwachte sociale interactie verwerkt is. Denk bijvoorbeeld aan de wachtkamer van een ziekenhuis, waarbij de patiënt naar binnen wordt geroepen door de arts – een Marokkaanse vrouw met hoofddoek. De andere proefpersonen krijgen hetzelfde verhaal te lezen, maar worden binnengeroepen door een mannelijke, oudere arts met grijs haar. Beide groepen proefpersonen krijgen vervolgens een serie taken waarbij een beroep wordt gedaan op hun creativiteit – bijvoorbeeld: teken een buitenaards wezen of: bedenk zoveel mogelijk manieren om het milieu te verbeteren. Daarnaast wil De Dreu in het onderzoek met acteurs gaan werken, om de stereotype en contra-stereotype ontmoetingen zo levendig mogelijk te maken. In totaal vinden er tussen de 6 en de 10 experimenten plaats; aan elk experiment nemen zo’n zo’n 60 tot 80 proefpersonen deel.
Het belangrijkste doel van het onderzoek is theorievorming, maar er zullen zeker ook praktische implicaties uit de studie voortvloeien, denkt De Dreu. ‘Of je nu wel of geen voorstander bent van de multiculturele samenleving, het feit is dat deze bestaat. Daarmee zijn de sociale mobiliteit en diversiteit toegenomen. Is het voor onze creatieve ideevorming nu wel of juist niet goed om elkaar vaak te ontmoeten? Op die vraag geeft het onderzoek straks ook een antwoord.’
Het onderzoek, “crea.div” geheten, start in september 2012 en wordt uitgevoerd door de Engelse postdoc-onderzoeker Gosia Goclowska, onder leiding van De Dreu.’
En via via kwam ik het weekend op de site van dr. Gossia Goclowska terecht en daar las ik:
‘In my PhD research with Richard Crisp, we’ve been looking at the effect of gender counter-stereotypes (e.g., a female mechanic) to creativity. We found that counter-stereotypes can induce more creative cognition (Gocłowska, Crisp, & Labuschagne, 2013), and that this is especially likely in people low in the need for structure (the extent to which people like to think in a structured and schematic way; Gocłowska & Crisp, 2013). With Matthijs Baas and Carsten De Dreu, we replicated these findings using various schema-violating images. Using Photoshop, we placed targets in an expected (vs. unexpected) context (e.g., an astronaut standing on the moon, vs. an astronaut standing on the beach): when participants low in the need for structure saw targets on an inconsistent background, creativity increased, however, in participants high in the need for structure targets in an unexpected context hampered creativity (Gocłowska, Baas, Crisp & De Dreu, 2014). ‘
Dus.
Bij mijn volgende workshop wil ik dit eens uitproberen. Ik moet er dan eerst achterkomen wie van de groep behoefte aan structuur heeft en wie niet. Vervolgens ga ik aan de slag met het deel van de groep dat minder behoefte aan structuur heeft en laat ze een aantal zgn. ‘schema-violating’ beelden zien zoals een astronaut op het het strand. Vervolgens laat ik ze ideeën bedenken. De ideeën die voortkomen uit deze oefening leg ik vervolgens voor aan de andere groep die ze, heel gestructureerd mogen beoordelen op originaliteit en haalbaarheid. Met de COCD box bijvoorbeeld. Hoe je dat doet, lees je hier.
En of dit wetenschappelijk verantwoord is vraag ik aan Carsten de Dreu.
Ben benieuwd.
Geef een reactie