Hoe deel je kennis?
Dat is de vraag waar een collega me gisteren mee confronteerde. Ik vertelde haar dat Weggeman daar een mooie formule voor heeft die ik ook een keer gebruikt heb in een van mijn blogs. Dus zocht ik net op “Weggeman” op mijn eigen blog en plak deze mooie zaterdag ochtend gewoon wat posts aan elkaar. Zo kannut ook. Wat ik gisteren niet meer wist was uit welke 4 aspecten Kennis bestaat.
Weggeman definieert Kennis als resultante van Informatie x Ervaring x Attitude x Vaardigheid.
En leren we het meest als we spelen? Oftewel vrijwillig proberen overbodige obstakels te overwinnen?
Leren we het meest als we in Flow zijn? Oftewel als we vrijwillig uitdagende taken aangaan en daardoor onze kennis vergroten?
Leer je het meest in het gebied tussen Angst en Verveling?
Ik vraag het me af omdat ik een tijdje geleden met Mees aan het basketballen was. Mees is 12 en ik echt geen geweldige basketballer. Maar hij vroeg me of ik niet op mijn best wilde spelen. Eigenlijk vroeg ie me om hem te laten winnen. Hij vroeg me mijn winnaarsinstinct uit te zetten en mijn kennis in balans te brengen met een andere uitdaging. Die van winnen naar leren. Ik moest mijn uitdaging niet meer zoeken in het winnen maar in het Mees leren basketballen zodat hij niet verveeld raakte of bang was om te verliezen.
Met golf hebben ze dat mooi opgelost. Daar werken ze met handicaps. Zo kunnen twee golfers van totaal verschillende niveau’s tegen elkaar spelen en de slechtere toch van de betere winnen. Het verschil echter is dat beide golfers allebei in hun eigen spel zitten. Ze slaan na elkaar en beïnvloeden elkaar niet. Dat is wezenlijk anders als je met elkaar een potje basketbal speelt. Mees en ik zitten in elkaars spel.
Als Mees en ik allebei betere basketballers willen worden door met elkaar te spelen moet ik een aantal overbodige obstakels bedenken zodat het voor mij een uitdaging wordt om toch van Mees te winnen. Ik ga eens overleggen met Mees of hij zich kan vinden in de volgende obstakels die ik mezelf opleg:
– maar twee keer stuiteren
– met een oog geblinddoekt
– hinkend
– achteruitlopend
– op mijn knieën
– met twee vingers
– alleen met mijn linkerhand
Flow is een uiterste geconcentreerde staat van bewustzijn waarbij je het gevoel ervaart dat alles vanzelf gaat. En als je daar te weinig bent moet je gewoon wat overbodige obstakels inbouwen. Net zoveel totdat je je uitgedaagd voelt.
Toch richten veel bedrijven zich niet op het vergroten van kennis. Maar stel je voor dat je dat wel doet. Dan moet je duurzaam omgaan met het vergroten van die kennis. In die context is het eigenlijk vreemd dat de bewuste afdeling behept met dit onderwerp Human Resource Management heet want een resource is uitputtelijk en dat vind ik eigenlijk een nogal negatieve benadering. Ik stel voor om de HRM afdeling een nieuwe naam te geven: HCM. Human Capital Management. Of zullen we, zoals Nicoline Mulder reageerde op de term Human Capital Management gewoon spreken van Capital Management,
“rekenen we meteen af met dat andere streven naar kapitaalvermeerdering.
Of gewoon over Capital Leadership; mensen zijn immers niet te managen, het zijn toch geen ‘dingen’ die je coordineert, hooguit organiseert?
Zullen we het dan hebben over Capital Organisation, dat dekt de lading nog het meest.
Oke, Organisation.”
Organisation heeft als doel het menselijk kapitaal van haar medewerkers te vergroten. Alleen dan blijft je personeel je trouw. Als Organisation heb maar een taak en dat is samen met de medewerker te onderzoeken waar de desbetreffende medewerker in een Flow zit. Csikszentmihalyi, uitvinder van de term Flow omschrijft flow als de uiterst geconcentreerde staat van bewustzijn waarbij je het gevoel ervaart dat alles goed en vanzelf gaat. Alsof het automatisch en zonder moeite gaat. Je bent je in flow niet meer bewust van tijd en plaats en een met de activiteit. Constant uitgedaagd en je vaardigheden ontwikkelend door de uitdaging steeds weer een beetje te vergroten. Flow kan zich alleen voordoen als taak en de daarvoor benodigde kennis in balans zijn. Is de taak te moeilijk ben je bang. Is de taak te makkelijk dan verveel je je.
Als je mensen met plezier en hoge productiviteit wilt laten werken moet je ze taken geven in hun flow gebied.
Dus uitdagende taken aanbieden in balans met steeds groter wordende kennis. Waarom steeds groter? Omdat we nu eenmaal blij worden van groei. En kennis? Wat is dat ook alweer? Kennis is Informatie x Ervaring x Vaardigheden x Attitude. Kennis als een persoonlijk vermogen om een bepaalde taak te verrichten.
Professionals zijn intrinsiek gemotiveerd om hun persoonlijk vermogen te vergroten. Ze hebben alleen uitdagende taken nodig om dat vermogen te ontwikkelen. En als ze die uitdaging aangaan moet je ze vooral hun gang laten gaan. Let go. Go with the Flow.
Maar wat doe je als die Kennis vertrekt. What happens if he/she goes. Of afvloeit om maar in flowterminologie te blijven.
Met pensioen bijvoorbeeld?
Met het pensioen gaat vaak waardevolle Kennis verloren die lang niet altijd even goed overgedragen is. In zijn boek “Leidinggeven aan professionals? Niet doen!” geeft Mathieu Weggeman een prachtig voorbeeld hoe hij er voor zorgde dat de zeer specialistische kennis van een over 6 maanden vertrekkende werknemer werd vastgelegd en overgedragen aan zijn opvolgers. Het ging hier om complexe handelingen met een machine en dure materialen. In overleg werden de handelingen van de medewerker met een high speed camera gefilmd. Vervolgens werden de beelden frame voor frame getoond aan zijn opvolgers vergezeld met de vraag “Wat doet hij hier en Waarom?”. Een en ander leidde al tot interessante, verhelderende en leerzame gesprekken. Vervolgens werd de film nogmaals frame voor frame getoond maar nu met de met pensioen gaande medewerker en zijn opvolgers waarbij zijn opvolgers hem moesten uitleggen wat hij deed en waarom. Deze interpretaties kon hij dan weer bevestigen, corrigeren of aanvullen.
Naast de machine bevindt zich nu een dvd speler met een serie “moeilijke klussen” en een instructieboekje waarin alleen de meest onverwachte handelingen worden verklaard: “U ziet nu dit gebeuren. Dat lijkt op het eerste gezicht verkeerd, maar is toch goed, en wel hierom…”
Weggeman noemt het de kunst van het afkijken. Ik noem het de Kunst van Kennis overdragen. Het betere knip en plakwerk.
Geef een reactie